Islah çelikleri, kimyasal birleşimleri özellikle karbon miktarı bakımından, sertleştirilmeye elverişli olan ve ıslah işlemi sonunda belirli bir çekme dayanımında yüksek tokluk özelliği gösteren, alaşımsız ve alaşımlı makine imalat çelikleridir.
Islah işlemi, sonucunda çelik parçaya yüksek tokluk özelliğinin kazandırılacağı önce bir sertleştirme ve arkasından menevişleme işlemlerinin bütünü olarak tarif edilir. Islah çelikleri, ıslah işlemi sonunda kazandıkları üstün mekanik özelliklerinden dolayı,çeşitli makine ve motor parçalar, dövme parçaları; çeşitli cıvata somun ve saplamalar, krank milleri, akslar, kumanda ve tahrik parçaları, piston kolları, çeşitli miller, dişliler gibi parçaların imalinde olmak üzere geniş bir alanda kullanılırlar. Bu sebepten, ıslah çelikleri inşaat ve alaşımsız çeliklerden sonra, en yüksek oranda üretilen ve kullanılan çelik türüdür.
Uygun ıslah çeliğin seçimi ve doğru ıslah işleminin uygulaması çok dikkat ve tecrübeyi gerektirir. Islah işleminin iyi sonuç vermesi (İstenilen tokluk veya sertlik değerine ulaşılması), kullanılan çeliğin iç yapı temizliği ile yakından ilgilidir. İçyapı temizliği, sıvı çeliğin bünyesinde erimiş halde bulunan gazlardan (hidrojen, oksijen ve azot) arındırılması ve oksit, sülfür inkluzyonlarından temizlenmesi işlemidir.
Bu çelikler MAKİNE - imalat çeliklerinin en önemli bölümünü oluştururlar. Genel olarak bu tür çelikler bağlantı elemanları aks şaft ve dişli imalatında kullanılırlar.
Bu grup çeliklerde, sertleşebilirlilik derecelerine göre düşük, orta ve yüksek sertleşebilir olarak gruplanır.
Bileşim Tablosu
Numara
Kalite
Kimyasal Bileşim (%)
Kullanım Alanları
DIN
SAE / AISI
C
Si
Mn
Pmax
Smax
Cr
Mo
Ni
V
1.0402
C 22
1022
0.18-0.25
0.015-0.35
0.30-0.60
0.045
0.045
-
-
-
-
Taşıt, makine motor vr aparat yapımında pek az zorlanan parçalar
1.0501
C 35
1035
0.32-0.39
0.015-0.35
0.50-0.80
0.045
0.045
-
-
-
-
Makine aparat ve taşıt yapımında biraz yüksek zorlamalar için parça
1.0503
C 45
1045
0.42-0.50
0.015-0.35
0.50-0.80
0.045
0.045
-
-
-
-
Taşıt ve makine yapımında aktarma organları gibi yüksek zorlanan parç.
1.0535
C 55
1055
0.52-0.60
0.15-0.60
0.60-0.90
0.045
0.045
-
-
-
-
Makine, yapımında aktarma organı mili gibi yüksek zorlanmalı parçalar
1.0601
C 60
1060
0.57-0.65
0.015-0.35
0.60-0.90
0.045
0.045
-
-
-
-
Makine ve taşıt imalatında, mili aks, pim vb. çok fazla zorlanan parçalar
1.1151
Ck 22
1020/1023
0.18-0.25
0.015-0.35
0.30-0.35
0.035
0.035
-
-
-
Taşıt ve makine yapımında az zorlanan çelikten yapılan parçalar
1.1180
Cm 35
1035
0.32-0.49
0.015-0.35
0.50-0.80
0.035
0.020-0.035
-
-
-
-
Makine, taşıt yapımında talaşlı şekillendirilecek fazla zorlanan parç.
1.1181
Ck 35
1035
0.32-0.39
0.015-0.35
0.50-0.80
0.035
0.035
-
-
-
-
Makine, taşıt yapımında fazla zorlanan çelikten yapılacak parçalar
1.1186
Ck 40
1040
0.37-0.44
0.015-0.35
0.50-0.80
0.035
0.035
-
-
-
-
Taşıt, makine yapımında orta zorlanan çelikten yapılacak parçalar
1.1191
Ck 45
1045
0.42-0.50
0.015-0.35
0.50-0.80
0.035
0.035
-
-
-
-
Taşıt, makine yapımında orta zorlanan çelikten yapılacak parçalar
1.1201
Cm 45
1045
0.42-0.50
0.015-0.35
0.50-0.80
0.035
0.020-0.035
-
-
-
-
Makine, taşıt, motor ve aparat yapımında talaşlı işlenecek parçalar
1.1203
Ck 55
1055
0.52-0.60
0.015-0.35
0.60-0.90
0.035
0.035
-
-
-
-
Makine, taşıt yapımında fazla zorlanan talaşlı işlenecek parçalar
1.1206
Ck 50
1050
0.45-0.55
0.015-0.35
0.60-0.90
0.035
0.035
-
-
-
-
Makine, taşıt yapımında fazla zorlanan talaşlı işlenecek parçalar
1.1209
Cm 55
1055
0.52-0.60
0.015-0.35
0.60-0.90
0.035
0.020-0.035
-
-
-
-
Makine, taşıt yapımında fazla zorlanan talaşlı işlenecek parçalar
1.1221
Ck 60
1060
0.57-0.65
0.015-0.35
0.60-0.90
0.035
0.035
-
-
-
-
Makine, taşıt yapımında fazla zorlanan çelikten yapılacak parçalar
1.1223
Cm 60
-
0.57-0.65
0.015-0.35
0.60-0.90
0.035
0.020-0.035
-
-
-
-
Makine, taşıt yapımında fazla zorlanan talaşlı işlenecek parçalar
1.5038
40 Mn 4
1039
0.36-0.44
0.25-0.50
0.80-1.10
0.035
0.035
-
-
-
-
Genel makine ve taşıt yapımında Mn alaşımlı ıslah çeliğinden parçalar
1.5065
28 Mn 6
1330
0.35-0.32
0.15-0.40
1.30-1.65
0.035
0.035
-
-
-
-
Genel makine ve taşıt yapımında Mn alaşımlı ıslah çeliğinden parçalar
1.6511
36CrNiMo4
9840
0.32-0.40
0.15-0.40
0.50-0.80
0.035
0.035
0.90-1.20
0.15-0.30
0.90-1.20
-
Taşıt, motor yapımında krank mili, dingil gibi çok fazla zorlanan parçalar
1.6580
30CrNiMo8
-
0.26-0.33
0.15-0.40
0.40-0.70
0.035
0.035
1.40-1.70
0.30-0.50
1.80-2.20
-
Taşıt yapımında elastikliğin ön planda olduğu çok zorlanan parçalar
